Âbuäkodë tî Gîgî Mobimba abûngbi na Khanty-Mansiysk (Kanza-koddoro tî Rusïi) tî tene tenne tî sêkôte tî âyyangâ-koddoro na ndö ti Gbândavungä ndâli tî Mayhngo-ndo kwêzu sô alîngbi tî nînga (lahngo 5-8 tî Föndo 2017)
Bûngbi nî, sô adu na gbe tî UNESCO, Kuhndu tî UNESCO na Kanza-koddoro tî Rusïi, Pialökua tëtî Vunga Sango na âzo kwê tî UNESCO (IFAP) sô ayeke na mabôko tî Kanza-koddoro tî Rusïi, na Govvoroma tî Kûne Zukando tî Khanty-Mansiysk Okrug-Ugra, atisa âkpehngba âwasêhndaye, âwandarä-mbetti na âbuäkodë ngbangbo ôko töngasô na ndö tî gîgî mobimba. Âla lohndo na âkoddoro 34 sô: ÂKoddoro-Ôko tî Amerîka, Arazantîna, Belizîki, Benëen, Brezîli, Ênde, Ezîpta, Farânzi, Fïlïpîno, Ganäa, Kpâlâ-Koddoro, Iräan, Italïi, Kanza-koddoro tî Rusïi, Kazakistaän, Koddorogbya-Ôko tî Anglëe, Kddorosêse tî Bêafrîka, Kddorosêse tî Dominîka, Kddorosêse tî Tyêki, Kolombïi, Lâtivia, Molodavïi, Nörövêzi, Palestîna, Sîni, Zaâmani, Zorozïa, Paragwee, Rumanïi, Sudäan, Sirïi, Uzbekistäan, Zambïi.
Âbuakodë nî abîngbi lö na ndö tî âkpehngba tenne tî battango âyyanga-koddoro tî ndögîgî mobimba kwê tîtene âyyanga sô âwatennengo-nî awü pëpe ayîko pëpe. Sô UNESCO afa atene wuhngo tî âyyanga-koddoro ayeke 7000 na ndögîgî, me gï 70 laâ agbû ndo kwê, âtanga nî 6030 sô agbû ndo pëpe sï âwatennengo-nî töngana kôzo yângâ tî âla awü pëpe, töngana a bûngbi li tî âla kwê daä, ngbônga tî âzo tî sêse laâ ayeke tene nî. Ndâli nî, yângâ ôko ôko ayôo sêbibê na sêbahngo-gîgî tî halëzo sô ayeke tene nî, sï agä mbênî mbâgë tî mosoro tî âzo tî sêse kwê. Nî laâ fôko â bata âyyânga kwê, mîngi nî âkkete yângâ sô abema tî kûi.
Gbândatere ayeke ndo sô âyyanga kwê alîngbi tî gä daä, tî vula daä, tî vunga daä sî abata finî tî âla ndâli tî âwatennengo-âla. Ngâ na mbâgë fôko âzo asâra kwê tî fa âyyanga tî koddoro na âmôlengê na dambëtî, atö ndânî na yângâ tî môlengê nî-mvenî sï asï na mbênî yângâ ndê na ndöbênî. Sô gbândatere ayeke edêe tî vunga hihngango-yê na hïhngango-ndo ndê ndê na ndögîgî kwê, ayeke edêe ngâ tî mâi koddoro na kodë sô sï mayhngo nî anînga, ngbanga tî sô ayeke zî lêgë na âzo tî gîgî kwê tî manda ndaräkua na kodëkua na terê tî âmbâ tî âla. Halëzo ôko ôko ahînga terê tî lo nzönî na hihngango âmbâ tî lo, na kahngbingo âhihngängo-yê na âhhngango-ndo na mbâ, na sarrango-kua ôko mabôko na mabôko ndâli tî nzönî dutî na sîrriri tî âzo kwê.
Marcel Diki-Kidiri